Het kan voorkomen dat je de achternaam van jouw kind of kinderen wilt wijzigen, bijvoorbeeld na een echtscheiding. Vaak komt zo’n verzoek van de verzorgende gezaghebbende ouder wanneer er beperkt of zelfs géén contact meer is tussen de kinderen en de andere ouder. Soms is een nieuwe partner al zo lang in het leven van de kinderen, dat je liever wilt dat jouw kinderen zijn/haar achternaam dragen. Indien beide ouders gezag hebben over de kinderen is er toestemming van de andere ouder nodig voor het veranderen van de achternaam. Maar wat doe je als de andere ouder het niet eens is met de door jou gewenste achternaamswijziging voor jullie kind(eren)?
De achternaamswijziging
Voor het wijzigen van de achternaam van het kind is in principe geen advocaat nodig. Het verzoek tot achternaamswijziging kun je namelijk zelf indienen bij het Ministerie van Justitie en Veiligheid (Dienst Justis). Om in aanmerking te komen voor een achternaamswijziging dien je te voldoen aan een van de gronden die door Justis zijn opgesteld. Deze gronden en meer informatie over het zelf indienen van een aanvraag, kunt u hier vinden.
Vervangende toestemming voor achternaamswijziging
Bij een minderjarige moet er voor de wijziging van de achternaam toestemming gegeven worden door beide gezaghebbende ouders. Zoals hierboven genoemd kun je in beginsel samen met de andere ouder, zonder tussenkomst van een advocaat, een verzoek indienen bij Justis.
Echter, indien één van de gezaghebbende ouders niet instemt, kan in sommige gevallen vervangende toestemming via de rechter verleend worden. Voor dit proces is wél een advocaat nodig. Verleent de rechter jou vervangende toestemming, kun je zonder de medewerking van de andere ouder tóch een verzoek tot achternaamswijziging indienen bij Justis. Vervangende toestemming van de rechtbank vervangt immers de goedkeuring/handtekening van de weigerende ouder.
Bij wijzigingsprocedures voor de achternaam, zal zowel de rechtbank als Justis de andere ouder informeren en naar zijn/haar mening vragen, ook wanneer de andere ouder geen gezag heeft.
Na het verkrijgen van vervangende toestemming
Nadat de rechtbank de vervangende toestemming heeft verleend, dient alsnog een traject doorlopen te worden bij Justis. Er moet een verzoek tot achternaamswijziging worden ingediend (met de beschikking waaruit blijkt dat de rechter vervangende toestemming heeft verleend). Dit verzoek wordt door Justis beoordeeld. Het verkrijgen van vervangende toestemming door de rechtbank betekent dus niet automatisch dat de achternaamswijziging wordt doorgevoerd! Justis beoordeelt dit wijzigingsverzoek en doet dit aan de hand van verschillende voorwaarden. De meest belangrijke is de verzorgingstermijn. Degene van wie het kind de achternaam moet krijgen, dient het kind 3 of 5 jaar – afhankelijk van de leeftijd van het kind – te hebben opgevoed en verzorgd. Deze termijn gaat in vanaf het moment dat ouders uit elkaar zijn gegaan. Bij een kind van 12 jaar of ouder is van groot belang dat hij/zij zelf achter de naamswijziging staat, ondanks eventuele bezwaren van de weigerende ouder.
Wanneer het kind jonger dan 12 jaar oud is en geen verklaring kan afleggen, is het lastiger om de achternaam te wijzigen. In principe verleent Justis geen toestemming wanneer de andere ouder bezwaar maakt. Hierop zijn twee uitzonderingen, namelijk wanneer de verzorgende ouder kan aantonen dat (1) de andere ouder is veroordeeld wegens een misdrijf tegen het kind of (2) de andere ouder niet of nauwelijks met het kind in gezinsverband heeft geleefd. Mocht van beide uitzonderingen geen sprake zijn, wordt doorgaans geen toestemming verleend. Je kunt dan het beste wachten tot het kind de leeftijd van 12 jaar (met zijn/haar kenbare wens om de achternaam te willen wijzigen) of 18 jaar (om zelf een verzoek tot naamswijziging in te dienen) heeft bereikt.
Hendrikx Advocaten en naamswijzigingen
Bij Hendrikx Advocaten behandelen wij regelmatig verzoeken van ouders tot het wijzigen van voor- en achternamen. Onlangs heeft onze personen- en familierecht advocaat Michelle Roobeek voor een cliënt succesvol vervangende toestemming van de rechtbank gekregen voor een achternaamswijziging.
Wil jij ook jouw achternaam of dat van jouw kind veranderen? Of verleent de andere ouder geen toestemming? Neem dan contact op met een familierechtadvocaat van Hendrikx Advocaten. Een eerste gesprek is vrijblijvend.