Elke school krijgt te maken met ouders die uit elkaar gaan. Wanneer ouders scheiden, behouden zij doorgaans beiden het ouderlijk gezag over hun minderjarige kind. In sommige gevallen heeft slechts één ouder het gezag. Voor deze groep ouders gelden aparte wettelijke bepalingen. In deze blog focussen we op de groep gescheiden ouders die beide belast zijn met het ouderlijk gezag. Wanneer van gescheiden ouders gesproken wordt kan het in deze blog ook gaan om ouders die nooit gehuwd zijn geweest, maar wel hun relatie verbroken hebben. Tussen gescheiden ouders kunnen de emoties hoog oplopen en liggen conflicten op de loer. Het is essentieel dat schoolbesturen en personeel weten hoe ze moeten omgaan met informatieverstrekking aan gescheiden ouders. In dit artikel bespreken we de wettelijke verplichtingen en praktische tips voor scholen.
Wettelijke basis voor informatieverstrekking
Bij de verstrekking van informatie aan ouders is de AVG ook voor scholen van belang. De school mag alleen informatie over persoonsgegevens verstrekken als dit uit een wettelijke bepaling voortvloeit. Uit artikel 11 van de WPO en artikel 2.97 van de WVO 2020 vloeit voor scholen de plicht voort om ouders te informeren over de vorderingen van hun kind. Dit is een actieve informatieplicht die ook geldt ten aanzien van gescheiden ouders. Indien de school op de hoogte is dat gescheiden ouders elkaar niet informeren, is de school verplicht zowel mondelinge als schriftelijke informatie over de leerling afzonderlijk aan beide ouders te verstrekken. De informatieplicht van de school richt zich op belangrijke feiten en omstandigheden die de persoon van het kind, zijn onderwijsvoortgang of diens verzorging en opvoeding betreffen.[1] Dit is een zwaarwegende verplichting.[2]
De rol van de klachtencommissie
Als een ouder vindt dat een school onvoldoende informatie verstrekt of partijdig is in het verstrekken van informatie, kan hij of zij een klacht indienen bij een klachtencommissie. Vaak zijn scholen aangesloten bij de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC) of de Geschillencommissie Bijzonder Onderwijs (GCBO). Deze commissies beoordelen of de school zorgvuldig en neutraal heeft gehandeld en wegen de omstandigheden van het geval mee.
Adviezen van de LKC
De LKC heeft diverse adviezen uitgebracht met betrekking tot informatie verstrekking aan gescheiden ouders. Hierin is bijvoorbeeld aangegeven:
- De school is verantwoordelijk voor gelijke informatieverstrekking aan beide ouders, zowel mondeling als schriftelijk.
- Nodig beide gezaghebbende ouders gelijktijdig uit voor overleg over belangrijke zaken, zoals vervolgonderwijs;
- Faciliteer afzonderlijke oudergesprekken als gezamenlijke gesprekken niet haalbaar zijn;
- Neem niet zomaar alles in het leerlingdossier op. Belastende informatie van de ene ouder over de andere ouder hoort niet in het leerlingdossier.
Aan de hand van deze adviezen van de LKC hebben we een aantal praktische tips voor scholen opgesteld. Scholen kunnen deze tips gebruiken om op een heldere en neutrale manier informatie aan gescheiden ouders te verstrekken.
- Registreer communicatievoorkeuren
Leg vast op welke manier ouders geïnformeerd willen worden, bijvoorbeeld via e-mail, post of ouderportalen. Zorg dat beide ouders, indien mogelijk, op dezelfde wijze worden benaderd. - Organiseer aparte oudergesprekken indien nodig
Als gezamenlijke gesprekken niet haalbaar of wenselijk zijn, bied dan de mogelijkheid aan om afzonderlijke gesprekken te voeren. Dit helpt spanningen te verminderen en zorgt dat beide ouders goed geïnformeerd blijven. - Communiceer tijdig en gelijkwaardig
Verstrek belangrijke informatie (bijvoorbeeld over rapporten of ouderavonden) gelijktijdig aan beide ouders met gezag. Zo voorkom je dat één ouder zich buitengesloten voelt. - Betrek leerlingen vanaf 16 jaar
Houd er rekening mee dat leerlingen van 16 jaar of ouder toestemming moeten geven voor het delen van hun gegevens. Bespreek met de leerling hoe hij of zij wil dat informatie wordt gedeeld met de ouders. - Wees onpartijdig en transparant
Vermijd het kiezen van een kant bij conflicten tussen ouders. Blijf professioneel en stel altijd het belang van het kind centraal in je communicatie. - Wijs op bestaande informatiemogelijkheden
Informeer ouders over geplande informatiebijeenkomsten, ouderavonden en andere mogelijkheden om betrokken te blijven. Laat weten dat het hun verantwoordelijkheid is om hiervan gebruik te maken. - Houd rekening met het belang van het kind
Weeg altijd af of het delen van bepaalde informatie mogelijk schadelijk kan zijn voor het kind. Als dit het geval is, overleg dan intern of met een juridische adviseur voordat je actie onderneemt. - Wees voorbereid op klachten
Zorg dat het personeel op de hoogte is van de rol van de klachtencommissie en weet hoe te handelen als een ouder een klacht indient over informatieverstrekking.
Conclusie
Scholen spelen een cruciale rol in het informeren van gescheiden ouders. Hierbij dienen zij de wettelijke regels en adviezen van klachtencommissies omtrent informatieverstrekking in acht te nemen. Omdat de emoties tussen gescheiden ouders soms hoog kunnen oplopen, is een zorgvuldige en empathische aanpak vanuit de school essentieel. Het is daarom van groot belang dat scholen goed op de hoogte zijn van hun wettelijke verplichtingen en inzetten op heldere, objectieve en transparante communicatie. Dit draagt bij aan het voorkomen van misverstanden en conflicten en ondersteunt een goede samenwerking in het belang van het kind.
[1] LKC 6 september 2024, 69467.
[2] LKC 27 maart 2023, 32143.
Contact met een onderwijsrecht advocaat in Mijdrecht
Heeft u als schoolbestuur advies nodig over het verstrekken van informatie aan gescheiden ouders? Neem dan contact op met een van onze onderwijsrechtspecialisten. U kunt bellen naar 0297-250018 of een e-mail sturen naar info@hendrikxadvocaten.nl.