De do’s en don’ts voor werkgevers bij ziekte en arbeidsongeschiktheid van werknemers

Wanneer een werknemer zich ziek meldt, komt er veel kijken bij het juiste handelen van de werkgever. Dit is niet alleen belangrijk om de privacy van de werknemer te respecteren, maar ook om te voldoen aan wettelijke verplichtingen en om juridische problemen te voorkomen. In deze blog bespreken we wat een werkgever wel en niet mag doen bij ziekte en arbeidsongeschiktheid van een werknemer.

Wat mag een werkgever niet bij ziekte en arbeidsongeschiktheid?

Een werkgever mag niet vragen naar de aard en de oorzaak van de ziekte van een werknemer. Dit soort vragen schendt de privacy van de werknemer en is daarom niet toegestaan. Zelfs als een werknemer vrijwillig informatie deelt over zijn ziekte, mag deze informatie niet in het personeelsdossier worden geregistreerd. Het bewaren van dergelijke gegevens kan leiden tot ernstige privacyproblemen en juridische complicaties.

Daarnaast is het belangrijk dat een werkgever geen druk uitoefent op een werknemer om terug te keren naar het werk, zelfs als er een vermoeden bestaat dat de werknemer niet eerlijk is over zijn ziekte. Dit kan namelijk als ernstig verwijtbaar handelen van de werkgever worden gezien. Het aanbieden van een vaststellingsovereenkomst aan een zieke werknemer is eveneens riskant. Dit kan worden geïnterpreteerd als een poging om het dienstverband te beëindigen vanwege de ziekte, wat verboden is vanwege het opzegverbod tijdens ziekte.

Verder mag een werkgever tijdens ziekte niet sturen op een beëindiging van het dienstverband. Dit wordt beschouwd als ernstig verwijtbaar handelen omdat er een opzegverbod geldt tijdens ziekte. Het opzeggen van de arbeidsovereenkomst terwijl de werknemer ziek is, is ook niet toegestaan en kan leiden tot juridische problemen voor de werkgever.

Wat mag een werkgever wel bij ziekte en arbeidsongeschiktheid?

Aan de andere kant zijn er bepaalde dingen die een werkgever wél mag doen bij ziekte en arbeidsongeschiktheid van een werknemer. Zo is het toegestaan om de contactgegevens van de zieke werknemer op te vragen, bijvoorbeeld een verpleegadres. Ook mag een werkgever vragen naar een inschatting van de verwachte duur van de ziekte. Dit helpt bij de planning en organisatie van het werk.

Het is ook toegestaan om te vragen naar de status van de huidige werkzaamheden en taken van de werknemer, zodat eventuele overdracht kan plaatsvinden. Bovendien mag een werkgever vragen of de ziekte verband houdt met een arbeidsongeval of een verkeersongeval, vooral in verband met verzekeringstechnische redenen.

Om goed om te gaan met verzuim, is het essentieel om alle verzuimdagen van de werknemer vast te leggen. Dit geldt ook voor de eerste twee ziektedagen, zelfs als deze door de werkgever worden doorbetaald, en voor gevallen waarin de werknemer zich gedurende de werkdag ziek meldt. Een duidelijke administratie is cruciaal voor het naleven van wet- en regelgeving.

Daarnaast is het belangrijk om een duidelijk verzuimprotocol op te stellen en dit bij indiensttreding met de werknemer te bespreken. Het protocol kan bijvoorbeeld bij het ondertekenen van de arbeidsovereenkomst worden overhandigd. Zorg ervoor dat het verzuimprotocol altijd toegankelijk is voor de werknemer en dat het strikt wordt nageleefd. Voor iedere niet-nakoming van het protocol dient dezelfde sanctie te gelden, zonder onderscheid te maken tussen werknemers.

Concreet: de eerste stappen bij een ziekmelding

Uit bovenstaande kan het volgende korte stappenplan worden afgeleid voor de werkgever:

  1. Naleving van het verzuimprotocol: controleer of de werknemer het verzuimprotocol heeft nageleefd.
  2. Loondoorbetaling: wat staat er in de arbeidsovereenkomst over loondoorbetaling gedurende de eerste twee ziektedagen?
  3. Toepasselijke cao: is er niks over loondoorbetaling opgenomen in de arbeidsovereenkomst? Check dan ook de toepasselijke cao!
  4. Verwachting ziekteverloop: vraag de werknemer naar de verwachting van zijn ziekteverloop. Hoelang denkt de werknemer afwezig te zijn?
  5. Registratie van de ziektedag: registreer de eerste ziektedag in het personeelsdossier. Dit is belangrijk voor de termijnen.
  6. Bedrijfsarts inschakelen: roep de werknemer binnen een week na de eerste ziektedag op voor de bedrijfsarts wanneer je hebt ingeschat dat sprake kan zijn van een langdurige ziekteperiode. Dit kan in de praktijk een aantal weken duren.

Tip: Bespreek taken en mogelijkheden

Wanneer een werknemer stelt bepaalde taken niet meer te kunnen uitoefenen wegens mogelijke ziekte of arbeidsongeschiktheid, bespreek dit dan met de werknemer en neem geen taken af zonder concrete afspraken te maken. Betrek hierbij de bedrijfsarts en eventueel een arbeidsdeskundige. Dit voorkomt dat de werknemer zijn functie uitkleedt en deze beperkte taken de ‘bedongen arbeid’ worden, terwijl hij niet in staat is de volledige functie uit te voeren. Dit kan de werkgever financiële risico’s besparen.

Heeft u vragen over hoe om te gaan met zieke werknemers? Neem dan contact op met ons kantoor via info@hendrikxadvocaten.nl of bel 0297-250018.