Tijdens een echtscheidingsproces lopen emoties vaak hoog op en communicatie verloopt stroef. Het belang van de kinderen wordt al snel uit het oog verloren. Hoe zorg je er als ouders nou voor dat je je kind betrokken houdt en op een passende manier bij de procedure betrekt?
Kinderen hebben participatierecht, ook bij een scheidingsprocedure
Door het VN-Verdrag inzake de Rechten van het Kind (het IVRK) hebben kinderen onder andere het recht op participatie binnen de echtscheidingsprocedure. Met participatie krijgen kinderen de mogelijkheid mee te denken, mee te praten en een rol te spelen in zaken die hen direct raken. Zo ook binnen het scheidingsproces van hun ouders. Hieronder geven wij vier voorbeelden van manieren waarop dat kan:
Manier 1: het ouderschapsplan
In een ouderschapsplan staan onder andere afspraken over:
- de zorg en opvoeding van de kinderen;
- het delen van informatie over de kinderen;
- de kosten van de verzorging van de kinderen.
Kinderen moeten bij het opstellen van zo’n ouderschapsplan worden betrokken. De mate van betrokkenheid hangt af van de leeftijd van het kind. Het is belangrijk om tijdens het bespreken van het ouderschapsplan een veilige omgeving te creëren waarin het kind zich durft uit te spreken, zonder dat het kind het gevoel heeft dat hij/zij moeten kiezen tussen beide ouders.
Manier 2: kinderen gebruik laten maken van hun hoorrecht
De tweede mogelijkheid is om het kind, in de regel vanaf 12 jaar, in de gelegenheid stellen zijn of haar mening kenbaar te maken aan de rechter. Dit wordt ook wel het hoorrecht genoemd. Kinderen krijgen van de rechter een brief waarin zij worden uitgenodigd voor een gesprek. Bij de rechtbank Amsterdam wordt het hoorrecht al vanaf 8 jaar toegepast. Als er een gesprek plaatsvindt tussen het kind (dan wel via een vertegenwoordiger) en de rechter, dan is er sprake van directe participatie.
Manier 3: benoeming van een bijzondere curator
De derde mogelijkheid voor minderjarigen om deel te nemen aan een scheidingsprocedure is het (laten) benoemen van een bijzondere curator. Deze curator kan worden aangesteld wanneer de belangen van de verzorgende ouder(s) strijdig zijn met de belangen van de minderjarige. Dit gebeurt wanneer de rechter bepaalt dat dit noodzakelijk is voor het welzijn van de minderjarige, met name op het gebied van verzorging en opvoeding, maar ook op het gebied van de eigendommen van de minderjarige. Daarnaast kunnen minderjarigen zelf – formeel of informeel – verzoeken om de benoeming van een bijzondere curator.
Manier 4: direct contact met de rechter via de informele rechtsingang
De laatste mogelijkheid voor minderjarigen om deel te nemen aan een scheidingsprocedure is de informele rechtsingang. Deze mogelijkheid bestaat voor minderjarige van twaalf jaar of ouder, evenals voor minderjarigen jonger dan twaalf jaar die in staat worden geacht hun belangen te vertegenwoordigen. De minderjarigen kunnen rechtstreeks contact opnemen met de rechter, bijvoorbeeld door een brief te schrijven. Als de mening van het kind schriftelijk aan de rechter kenbaar wordt gemaakt, is er sprake van indirecte participatie.
Door participatie tijdens het echtscheidingsproces leren kinderen hoe ze hun mening kunnen delen en dat deze door volwassenen serieus genomen wordt. Hierdoor kunnen ze actief bijdragen aan besluitvormingsprocessen.
Win advies in om je kind passend te laten participeren
Ga je scheiden en wil je je kind op een passende manier in het proces laten participeren? Neem gerust contact op met een van onze familierecht advocaten via info@hendrikxadvocaten.nl of 0297-250018. Zij kunnen je onder andere helpen door verder inzicht in de vier genoemde manieren te geven en je bij te staan in de communicatie met je ex-partner – eventueel via mediation.